איר דארפט א שלאס?

(געשריבן פארן גליונות לש”ק פ’ תצא)

אין א קליין שטעטעלע איז איינגעפירט אז יעדע פאר חדשים נעמען זיך צוזאם די איינוואוינער, די לאנד באזיצער, יונג און אלט, ארים און רייך, די וואס האבן אייגענע הייזער, און די וואס דינגען פון אנדערע, און מ’שמועסט אויס די גאר וויכטיגע ענינים העומדים על הפרק. 

ביי די אסיפה דאס מאל איז די טעמע א לעצטיגע אויפשטייג פון גניבות אין די גרויסע געשעפטן, עס איז נישט ווי אמאל ווען דאס שטעטעלע האט זעלטן געליטן גניבות, נאר ממש יעדע וואך ווערט אן אנדער געשעפט געפלינדערט פון די וואנדאלן וועלכע רעכענען זיך גארנישט מיט קיינעם ווען זיי באראבעווען מיט הונדערטער און טויזנטער דאלארן ווערד. 

דעריבער פארלאנגען די פארזיצער פון דעם קאמיטע פארן וואוילזיין פון שטעטל אז יעדער געשעפט זאל זיך איינהאנדלען א ספעציעלן שלאס וועלכע איז גאר שווער אויפצוברעכן, מיט נאך פארשידענע שמירה מאסנאמען.  

זיצט מעכל וועלכער איז נעבעך א היימלאזער מאן וואס וואלגערט זיך אין די הקדשים און עסט ביי גוטע אידן א מאלצייט דא און דארט, און ער שרייבט מיט גרויס ערנסטקייט אויף זיין נאטיץ ביכל אלעס וואס ווערט פארלאנגט, ער מאכט א עקסטערן סעיף פאר דעם נייעם פארלאנג אז ‘יעדער’ מוז קויפן דעם נייעם שלאס! ער וועט שוין זוכן ווער ס’וועט אים בארגן צו קויפן דעם נייעם שלאס, אבער קיין אויבער חכם וויל ער נישט זיין. אז מ’הייסט קויפן קויפט מען. 

מעכל!! וועקט ער זיך אויף ווי פון חלום. דער פארזיצער שרייט, מעכל, דו ברויכסט נישט קויפן דעם שלאס! מעכל קנייטשט אויף זיין שטערן מיט פארלייכטערונג, ער האט הנאה מ’האט אים געפטר’ט פון אזא טייערן אויסגאבע, באדאנקט זיך מיט א גרויסן שמייכל, און וויל וויסן פארוואס ער האט זוכה געווען מ’זאל אים באפרייען פון דעם פליכט? איז עס אין זכות פון מיינע אבות? פרעגט מעכל. 

ניין! קלערט אים אויף דער פארזיצער, דו האסט דאך נישט קיין געשעפט, אלזא וואס וועסטו טוהן מיט א שלאס? דעם שלאס ברויכן נאר די מרבה נכסים’קעס אבער דו קענסט שלאפן רואיג.  

—

וויפיל מאל מאכט זיך ביים ערליכן איד אז ער קוקט זיך ארום אויף די אלע גדרים וסייגים וואס מ’לייגט אויף אים ארויף, יעדער אין זיין חדר, אין זיין אפשטאם, אבער אלע מיט פליכטן, און מיט תקנות און מנהגים. 

ער טרעפט זיך אמאל מיט דעם פראסטן איד וועלכער לעבט פריי, און ענטפערט נאך מיט פרעכהייט אז ער איז גאר מקיים אלע מצות אין די תורה אבער די איבעריגע פון חז”ל אדער אונזערע מורי דרך איז אים נישט מחייב. עס וואונדערט וויאזוי קען זיין אז מיר דארפן אזויפיל סייגים, און דער פראסטער פרייער איד לעבט א לעבן אן די אלע זאכן. 

דער ערליכער איד, ווי מער ער שטייגט אלס מער סייגים און גדרים לייגט ער זיך ארויף, ער איז דאך לכאורה מער אויסגעארבייט, וואס דארף מען אזויפיל תקנות מיט מנהגים?

די הייליגע תורה זאגט אונז די וואך אין די פרשה, כי תבנה בית חדש ועשית מעקה לגגיך. עס איז לכאורה זייער שווער דער לשון, וואס דארף שטיין כי תבנה בית חדש? אודאי דארף מען האבן א הויז צו קענען לייגן א מעקה? און אויף א אלטן הויז דארף מען נישט קיין מעקה? עס וואלט געקענט סתם שטיין דער פסוק, ועשית מעקה לגגיך, און מיר וואלטן שוין געוואוסט אז דאס איז אויף א הויז, וואו דען איז דער גג?

נאר די תורה לערנט אונז אויף די אויבנדערמאנטע שאלה, א גאר וויכטיגן לימוד; נאר דעמאלס דארף מען א מעקה, ווען מ’בויט א פרעכטיג שיין הויז, נאר ווען מ’האט א שיינעם בנין דארף מען עס היטן. דער עיקר וואס מ’פארלאנגט פון אונז איז צו האבן דעם בנין, דעם בית חדש, א בחינה פון וכל בוניך לימודי ד’, און נאר דעמאלסט ווען מיר פארמאגן א בנין פארלאנגט זיך א מעקה. עס פארלאנגט זיך תקנות, סייגים, גדרים, וועלכע מיר שפירן פאר הייליג צו היטן, צוליב דעם טייערן בנין, דעם טייערן בית חדש וואס מיר האלטן אין איין בויען. 

און די נעבעך וואס האבן נישט קיין בית, נישט קיין בנין, נאר לעבן א פריי לעבן ל”ע, וואס קענען זיי טוהן מיט די מעקה? וואס ברויכן זיי דען א שלאס? עס איז נעבעך נישטא דער בנין צו היטן, עס איז נישטא דער הויז אויף וואס דער גג זאל חל זיין. 

דעריבער זאגט אונז דער פסוק קלאר: כי תבנה בית חדש, עס פארלאנגט זיך צו בויען, צו זייען, צו הארעווען אין עבדות ד’, און דעמאלס איז דער ועשית מעקה פעליג. סתם ווארפן א מעקה אן א בנין איז טאקע נישט שייך. און דאס קומענדיגע מאל ווען א פארפרעמדטער פרעגט אייך: וואס ברויכסטו אזויפיל סייגים? פארוואס קען איך זיין א פיינער איד אנע אלע גדרים? זאלט איר געדענקען וואס די תורה לערנט אונז: ווייל מיר האבן א שיינעם בנין צו היטן!

זאל מיר טאקע קענען דינען דעם אייבערשטן מיט א אמת, און זיך האלטן שטאלץ מיט די גדרים וסייגים וועלכע היטן אונז פון דעם כי יפול הנופל, און נאר הייבן זיך אין די אמונה און עבדות ד’ לעשות נחת רוח להבוית”ש.

האטס א לעכטיגן שבת. 

דער ריזיגער טויער

געשריבן פארן גליונות לש”ק פ’ שופטים

ביים טויער פון די מיליטערישע קאזארמע זיצט אן אלטער אויסגעדינטער סאלדאט, ער איז באציהרט מיט מעדאלן פון זיינע אמאליגע עררייכונגען, אבער היינט איז ער שוין אלט און שוואך, פאר אים איז געבליבן דער מינדערוויכטיגער ארבייט פון עפענען און שפארן דעם ריזיגן טויער וואס פירט אריין אין די וועלט פון מיליטער.

אט דער טויער איז געבויט פון שטאהל און פון שווערע אייזן באלקאנעס, וועלכע זענען כמעט אוממעגליך איבערצוברעכן אפי’ מיט גאר שטארקע כלי זיין, עס ברויך א ספעציעלן שומר וועלכער גיבט זיך אפ מיט די טיהרן, צו מאכן זיכער אז זיי זענען אין טאקט, און פאררעכטן ווען מ’ברויך.

עס שטייט דארט א קליינטשיק אינגעלע וועלכער קען זיך נישט גענוג אפוואונדערן פון די גבורות פון דעם אלטן סאלדאט, ער פרעגט אים וויאזוי קען אזא אלטער איינגעבויגענער סאלדאט טראגן אזא טיהר וואס איז שווער ווי אפאר טאן וואג. עס איז דאך נישט משיג צו זיין.

דער סאלדאט מיט א שמייכל איז מסביר פארן קינד: קינד מיינס קוק וועסטו זעהן די אנגלען ביי די טיהר, זיי האלטן עס אן מיט שטארקייט, און אזוי דארף איך נאר מאנעווירן וועלכע זייט איך וויל דאס טיהר זאל זיך דרייען. איך וואלט דעם טיהר פון פלאץ נישט געקענט רירן אויב וואלט עס נישט אויף די אנגלען געווען.

***

שופטים ושוטרים תתן לך בכל שעריך, הקב”ה הייסט אונז לייגן שופטים ושוטרים ביי די שערים, עס ווערט אזוי גערופן ווי די שערים אויף וועלכן עס זענען דא די אנגלען וועלכע האלטן די שווערע טיהרן.

דער הייליגער אוהחה”ק זאגט אויפן פסוק, כי תצא למלחמה על איבך וראית סוס ורכב עם רב ממך לא תירא מהם כי ד’ אלקיך עמך המעלך מארץ מצרים.

אז דאס גייט ארויף אויף די מלחמת היצר וואס טרעפט דעם מענטש ווען ער זעהט זיך ארום אז דער יצה”ר איז לוחם ווי א געלערנטער גענעראל, ער קומט מיט סוס ורכב, און דא שטייט דער פשוט’ער בשר ודם דערשראקן וויאזוי איבערצוקומען דעם גרויסן פייער פונעם שטן.

ווידעראום טרעפט ער זיך קעגן דעם נסיון פון “ורכב” וואס דאס ווייזט אז די מלחמה איז א שטענדיגע עס איז מיט די טבעיות וואס זענען מורכב אין דעם מענטש אליינס, אלזא די מלחמה זעהט אויס ווי א פארלוירענער ח”ו.

דאן זאגט אונז דער פסוק אז געדענקען דארפן מיר אז הקב”ה האט אונז ארויסגעצויגן פון מצרים פון די טומאה וזוהמ’ וואס האט אויך אויסגעזעהן בלתי סוף, און פון דארט האט ער אונז געפירט. גראד אונטער די חופה מיט די הייליגע תורה, צום הייליגסטן מאמענט אויף דער וועלט און אלע וועלטן, ווען כלל ישראל האט מקבל געווען די הייליגע תורה.

און דאס דארף דינען פאר אונז פאר א חיזוק צו געדענקען אז מיר זענען קיינמאל נישט פארפאלן, נישט קיין חילוק. ווי שטארק דער שטן איז! ווייל עס איז דער זעלבער באשעפער וואס גיבט אונז דעם נסיון להטיב עם בריותיו, עס איז דער זעלבער באשעפער וואס וועט אונז אויסלייזן פונעם נסיון.

עס איז טאקע א שווערער טיהר וואס ווארפט א שרעק און א אימה, אבער לאמיר נישט פארגעסן אז די אנגלען וועלכע מאכן אויף די טיהר, זענען די זעלבע וואס שפארן עס אויך, מיר דארפן נאר דירעקטירן אונזערע קליינע כוחות אז דער טיהר זאל זיך דרייען צום פונקט וואו עס באלאנגט.

זאל דער אייבערשטער טאקע העלפן אז מיר זאלן מיט דאס ביסעלע כח קענען אנקומען צו שטייגן מעלות גבוהות ורמות בדרכי התורה והיראה.

א גוט שבת.

האב מורא אליינס

(פארן גליונות לש”ק פ’ ראה)

עס איז דער ערשטער טאג אין חדר, די קינדערלעך פרייליך צום שטייגן צו די העכערע כיתה, און מיט א קיצל פון מורא פון דעם נייעם מלמד, זיי ווייסן נאכנישט וואס צו ערווארטן אין די נייע כיתה, וואספארא מלמד זיי האבן געקריגן, איז ער שטרענג? איז ער נאכגיביג? אויף וואס איז ער מקפיד? זיי ווארטן מיט אנגסט, און הערן זיך צו וואס דער רבי באפעלט אינעם פתיחת הזמן.

דער מלמד מיט א שטילע און ערנסטע שטימע צעלייגט דעם סדר היום פאר די נייע העכערע כיתה מיט גרויס ערנסטקייט, און שטעלט אראפ זיין פרינציפליכע שטרענג האלטן די זמנים, לכל דבר ועת לכל זמן, פרישטאג איז פונקטליך ניין אזייגער, מיטאג פונקטליך איינס און אזוי ווייטער. און דא פלוצים ווערן די קינדער שאקירט פון א פרישע אומפארשטענדליכע זמן וואס דער מלמד שטעלט אוועק, די קינדער פארשטייען נישט וואס דאס מיינט.

דער מלמד זאגט מיט אן ערנסטע מינע, פון דריי ביז פיר אזייגער יעדן איינציגן טאג דארף יעדער תלמיד מורא האבן פון מיר! אבער מיט א אמת’ע פחד! נישט אויפהערן צו פארכטן פאר א פולע שעה.

די קינדער קוקן זיך איבער צווישן זיך מיט קענטיגע וואונדער, וואס מיינט דאס? וויאזוי באשטעלט מען א זייגער פאר פחד? צו וועט אונז דער מלמד איבערשרעקן יעדן טאג? וויאזוי האט מען מורא צו א זייגער יעדן טאג?

דער מלמד לאזט נישט ווארטן לאנג און איז מסביר:

טייערע תלמידים, מורא האבן איז פון די איינציגע זאכן וואס באמת ליגט נישט אין די הענט פונעם מענטש, עס קומט געוויינליך פלוצלינג אדער פון גאר שטארקע אומגעוויינליכע דרוק אויפן מענטש, עס איז פון די סארט וואס א ליבליכער טאטע וויל פאר זיין קינד נישט שאפן, און קען נישט ווערן באפוילן צו טוהן נאר ווערט פון זיך אליינס געשאפן צוליב עפעס וואס ווארפט דעם פחד אויפן מענטש.

און אט פון אלע מצוות וואס הקב”ה האט אונז געגעבן און באפוילן איז דוקא יראה די איינע מצוה וואס ער האט אונז געבעטן מיטן לשון פון מה ד’ שואל ממך כי אם ליראה! אט די אאיינע זאך וואס ביי אונז זעהט אויס אינגאנצן נישט אין אונזערע הענט, האט אונזער גרויסער טאטע ברוב רחמיו וחסדיו אונז געשריבן אין זיין הייליגע תורה אש שחורה על אש לבנה: קינדערלעך איך וויל אייך נישט אפשרעקן! איך האב געזאגט פאר די וועלט זי זאל שטיין, און ווען איך האב געזאגט פאר שמים וארץ “די – גענוג” האבן זיי פאר פחד עולם זיך געשטעלט און געבליבן אזוי ווי איר זעהט זיי היינט שוין טויזנטער יאר.  

צו אייך מיינע ליבע קינדער האב איך גערעדט ביים בארג סיני, און גאנצע עשרת הדברות האט איר געהערט פון מיר מיט מיין נביא אמת משה רבינו, ואתם הדביקים חיים כלכם היום, איר קענט אנגיין מיטן טאג טעגליכן עבודת ד’.

דערפאר איז דאס די איינע ציוו וואס איך בעט פון אייך “טוהט דאס אליינס” האט מורא פון גוטן ווילן! איר זענט מיינע קינדער, און איך וויל מיט חסד אייך מזכה זיין מיט אט די הויכע מדריגה, איר זאלט מיט דעם מענטשליכן קערפער צעביסלעך דערגרייכן צו יראת התרוממות, און נישט ח”ו מיט קיין פלוצימדיגע שרעק וועלכע קען פארלאזירן שמים וארץ אוואו איר זעהט עס.

יא, קינדערלעך טייערע, אלס מלמד קען איך ווארפן א פחד מיטן קאנטשיק און אלע אנדערע קנסות, אבער איך וויל איר זאלט לערנען פלייסיג מיט רואיגקייט, דערפאר בעט איך אייך “האטס מורא אליינס”. לאזט מיך נישט נוצן די מעטאדן אייך אפצושרעקן, וועלכע שוואכן אפ דאס שיינקיייט פון אלע אנדערע לימודים אין חדר.

מיר אידן טוען מצות חוקים ומשפטים אלס וואס דער אויבערשטער באפעלט, און אט די איינע גרויסע מדריגה גיבט אונז אונזער טאטע כרחם אב על בנים מיט אומגעהויערע רחמנות בעט ער אונז כי אם ליראה! טוט דאס אליינס! איך וויל אייך נישט דארפן אפשרעקן.

הכל בידי שמים, חוץ מיראת שמים! ווייסט איר פארוואס? מרוב רחמיו וחסדיו וויל ער אונז זאלן דאס אליינס נעמען!

זאלן מיר טאקע זוכה זיין צום ריכטיגן יראת שמים ואהבת ד’ בכל לבב תמיד.  

האט א לעכטיגן שבת.

ווארט איר טאקע?

(געשריבן פארן גליונות לש”ק פ’ עקב)

אן אינטערסאנטער אנעקדאט וועלכעס שפילט זיך כסדר אפ פאר אונזערע אויגן, קען אונז פירן צו פארשטיין א גאר טיעפן דערהער אין לעבן.

פארנדיג פון איין סטאנציע צום צווייטן מיטן באן, קומט אמאל אויס צו דארפן אפשטייגן און ווארטן אויפן קומענדיגן באן אדער גאר עטליכע באנען שפעטער, און פון דארט פארן צום דעסטינאציע וואו מ’וויל דערגרייכן.

זיצנדיג אויפן באנק און ווארטנדיג פארן קומענדיגן ספעציפישן באן, מערק איך פון מיינע צוויי זייטן זיצן מענטשן און זיי ווארטן אויך אויפן באן, אפשר ווארטן זיי אויפן זעלבן וואס איך, אדער גאר אויף א צווייטן באן. איך באמערק אבער א מאן וועלכער זיצט אויפן עק פון באנק קעגן איבער, און איז אויסגעשפרייט מיט זיינע חפיצים, און זינגט זיך אונטער אוואו די וועלט איז זיינס, מיט זיין עסן און טרינקען אויסגעשפרייט ווי ער זיצט אין זיין דירה דא. איך ווייס זייער קלאר, דער ווארט נישט אויף קיין באן, ער זיצט דא ווייל ער האט נישט וואו צו זיין, דער איז אודאי א היימלאזער מאן.

עס כאפט מיך א מחשבה’לע, וואס טוט זיך דא? מיר זיצן אלע אויפן באנק, מיר זיצן אלע אויפן זעלבן ארט, און קוק ווי גרינג ס’איז מיר צו באמערקן ווער עס ווארט, אדער ווער עס ווארט נישט.

– – –

ביים דאקטארס אפיס יעדער זיצט און ווארט, דא און דארט דערקענט זיך אן אומגעדולדיגער וועלכער פרעגט זיך נאך כסדר וויפיל דארפן נאך אריינגיין פאר אים, און אנדערע וועלכע ווארפן בליקן צום וואנט זייגער, האנט זייגער, אדער טאשן זייגער. יעדער וויל זיך זעהן אינדרויסן.

ביים ווינקל זיצט א אידל אקוועם מיט א טעלעפאן איינגעשטעקט אין וואנט, און טרינקט א גלאז פיינעם קאלטן וואסער, ער נישטערט צווישן זיינע באגאזשן, און מאכט זיך א פיינעם פראוואזארישן סענדווידזש און עסט דאס אנגעלאהנטערהייט אויף די לינקע זייט.

איר קוקט אים אן און איר וואונדערט זיך, ווארט דער אידל אריינצוגיין צום דאקטאר? זעהט עפעס נישט אויס. 

אבער ער זיצט דאך פונקט ווי אלע און אין זעלבן פלאץ אויפן זעלבן בענקל. עס איז פארט גרינג צו באמערקן ווער עס ווארט און ווער עס ווארט נישט.

—

ושמרתם לעשות את כל החוקים ואת המשפטים אשר אנכי נותן לפניכם היום. טייטשט דער הייליגער אוה”ח אז דער לשון ושמרתם איז א לשון פון ווארטן, ווי עס שטייט ואביו שמר את הדבר. א איד ווארט צו טוהן מצות און מעשים טובים, דאס אליינס איז שוין א מצוה.

קענען מיר דען מקיים זיין אלע מצוות? וואס טוט זיך מיט מצוות התלויים בארץ? קענען מיר דען טוהן מער ווי האפן, און ווארטן, אז מיר זאלן שוין זוכה זיין צו אט די מצוות? אדער איז דען שייך ביי א ישראל די מצות פון א כהן? קענען מיר דען טוהן מער ווי ווארטן און האפן צו האבן א חלק אין די הייליגע מצות וועלכע מיר מוזן יעדעס איינע האבן פאר אונזער תיקון השלם?

זיצן מיר אלע אין זעלבן גלות, אין די זעלבע אמעריקע, אין דעם זעלבן שמוץ, און פון דעסטוועגן דערקענט זיך גאר שטארק ווער עס זיצט און איז באקוועם, אדער ווער זיצט און ווארט. ווער זיצט און ווארט בכליון עינים צו די ריכטיגע גאולה, צו קענען טון אלע מצוות בשלימות. 

מיר גרייטן זיך צו די הייליגע טעג. די טעג וואס זענען אונז געגגעבן געווארן במתנה מרוב חסדו וטובו פון אונזער גרויסן טאטן. טעג וואס דערינען משפט מען די גאנצע וועלט, האט מען אונז אין די טעג געגעבן די גאלדענע געלעגענהייט, מ’האט אונז געעפנט א טירעלע ביי וועלכן מיר קענען אריינשיקן אונזערע תפלות ובקשות, די שערי דמעות זענען אפן ברייט פאר אונז.

וויאזוי גייען מיר צו צו די הייליגע טעג? אומגעדולדיג? באקוועם? אדער ווארטן מיר בכליון עינים אויף די געלגענהייט צו קענען רעדן צום מלך מלכי המלכים אליינס?

עס דערקענט זיך גאר שטארק אויב מיר ווארטן, אדער זענען מיר באקוועם דא אין גלות און קענען נאר באשטיין משיח זאל אנקומען. 

ווען מיר גייען דאווענען און די אינטערעסע איז מער אין ווען מ’ענדיגט ווי איידער ווען מ’הייבט אן, ווייזט דאס עפעס אויף אונזער ווארטן! הייסט דאס געווארט?

מיר ווארטן און מיר האפן אז די הייליגע טעג זאלן אויף אונז משפיע זיין שלימות און השפעות טובות ברוחניות ובגשמיות, און מיר זאלן שוין זוכה זיין באמת צו די גאולה שלימה בב”א.

גוט שבת

א פעלד מיט ווינקלען

(געשריבן אינטערן רושם)

איך קום פון פעלד, איך קום פון א פעלד מיט ווינקלען, א פעלד וואס וואו מ’דרייט זיך שטייט א איד אין ווינקל, א פעלד מיט טויזנטער ווינקלען פון וואו טויזנטער און צענדליגע טויזנטער תפילות זענען בוקע רקיעים אין דעם יומא דהילולא קדישא של רבינו הקוה”ט זי”ע ועכי”א.

עס זעהט אויס ווי יעדער שלעפט א פעקעלע אויף די פלייצע, א תהלים אין האנט און א ווינקל אין צווייטן האנט, שטעלט זיך אוועק אינמיטן פעלד, און פארגעסט פונעם ארום, אוואו אפגעזונדערט אין א ווינקל שפירן זיך די אידן אויף דעם פעלד.

דאס נאטורליך גערויש פון די געלט קלייבער ווערט אומנאטורליך קלענער און ווי פארטויבט פון א העכער קול, א אומהערבארער רעש גדול וואס פארשטימט דעם ארום, און ער הערט נאר דאס אייגן צובראכן געבעט תפלה למשה…

אט זעה איך א אידל שטיין אינדערמיט, מיטן פנים פארקירוועט אוואו ער זוכט א ווינקעלע פאר די טרערן צו פארדעקן, עס זעהט אויס ווי ער שפירט זיך טאקע אין א ווינקל, עס שטראמען פון די אויגן אן קיין אפהאלט. ער שטייט אינמיטן פעלד איינער אליינס, מיט נאך טויזנטער אידן וואס שטייען אליינס. עס איז נאר דער קול וואס פלעכט זיך למעלה מעשרה וואו די קולי קולות טרעפן זיך און פארמירן א קנויל ווי פונעם קטורת גלייך צום כסא הכבוד.

עס איז נישט דער געוויינליכער ווידער קול פון ליידיגקייט, עס איז דער אפקלאנג פון טויזנטער תפלות על אם הדרך וועלכע די מלאכים ושרפים טראגן ארויף אויפן מזבח של מעלה.

אט די אלע אידן פון אלע קרייזן און שיכטן זענען די עמודי עולם וועלכע קנעטן דעם ליים פאר די זוילן אויף וועלכעס דאס וועלטעלע שטייט, זיי קלאמערן זיך צו דעם פעלד מיט טויזנטער ווינקלען, ווייל עס איז א הייליג פלאץ וואו די שכינה הק’ טוט זיך נישט אפ פון די צדיקים במיתתם הקרויים חיים.

זאלן די אידן אהיים טראגן שפע רב השפעות טובות ברוחניות ובגשמיות בכלליות ובפרטיות פאר זיך און פאר גאנץ כלל ישראל בכל מקומות מושבותיהם.

להתענג בתחנונים

(געשריבן פאר גליונות לש”ק ואתחנן)

ביים עושר אין שטוב איז אלס ציכטיג ריין, אלס שפיגלט און גלאנצט, די משרתים טוען רעגלמעסיג זייערע פליכטן צופרידן צו שטעלן דעם האר וועלכער שטעלט פאר איינס פון די רייכסטע פערזאנען אין די מדינה, צו וועם מ’ווענדט זיך פון איבעראל פאר נדבות און ווי אויך פאר זיין שכל הישר’דיגן צוגאנג צו פראבלעמען.

עס איז היינט א טאג ווי אלע טעג ווען איינער פון די משרתים וועלכער האט א גאר אינטערסאנטן אויפגאבע, ער טראגט א קאנווערט אראפ צום הקדש וועלכעס איז אין ביהמ”ד פון שטעטל, און גיבט איבער דעם קאנווערט פאר א ארימאן וועלכער איז שוין ווי א תושב דארט, און יענער נעמט דאס איבער מיט א שמייכל, און שיקט צוריק א פארמאכטן קאנווערט.

אונזער משרת ווערט מער און מער נייגעריג צו וויסן וואספארא קארעספאנדענץ גייט צווישן דעם גרויסן עושר און דעם בלוטיגן ארימאן.

ער קען זיך נישט איינהאלטן און פרעגט דעם האר; אויב מעג איך פרעגן, איך קען זיך נישט איינהאלטן, אבער וואספארא געשעפטן האט דאס דער האר מיט דעם ארימאן? צו איז ער א פארשטעלטער ביזנעסמאן? א באהאלטענער נגיד? וואס איז דא די מעשה?

דער עושר האלט זיך נישט צוריק און פארציילט. אט דער ארימאן איז א האלב יאר צוריק געקומען קלאפן אויף מיין טיהר און איך האב אים געוואלט געבן א מטבע ווי איך טוה געוויינליך, אבער ער האט געבעטן ער וויל דוקא איך זאל אים אויסהערן, און איך האב טאקע אזוי געטוהן.

האט ער מיר געבעטן, ער וויל קומען ארבייטן צו מיר אין שטוב, ער האט מיר אראפגעגעבן זיין רעזומעי און ווי טויגליך ער איז, אבער איך האב נישט געהאט קיין אפענע פאזיציע אים אנצוטראגן. האט ער צו מיר א אינטערסאנטן פארלאנג געהאט, אז איך זאל נאר יעדעס מאל וואס ער שיקט אריין א אפליקאציע פאר די ארבייטס פאזיציע, אים לאזן וויסן אז איך האב עס געזעהן, און מיט דעם וועט ער שוין זיין זייער צופרידן, און וועט נאר קומען ווען איך וועל אים ערלויבן.

איך האב פארשטייט זיך אים געזאגט אז איך וועל אים דאס נאכגעבן. אלזא דער ארימאן שיקט מיר טעגליך זיין אפליקאציע פארן שטעלע, און איך שיק אים צוריק א קאנפירמאציע אז איך האב עס געקריגן, און אזוי גייט דאס שוין א לאנגע צייט.

דער משרת ווענדט זיינע טריט גלייך צום הקדש און פארלאנגט פונעם ארימאן א הסבר, מילא מיין בעה”ב ער איז דאך א צדיק און ער וועט טוהן ווי ער האט זיך אינטערגענומען, אבער וואס פארא נוצן האסטו ארימער מענטש פון דעם אז דו האלטסט אין איין שיקן דיין אפליקאציע?

דער ארימאן ענטפערט מיט א באהאלטענעם שמייכל אויפן פנים. מיין טייערער איר זאלט פארשטיין, די הנאה אז איך האב א אנגייענדיגע קארעספאנדענץ מיטן גרעסטן עושר פון שטאט, איז איין הנאה וולכע איך קען דיר אפי’ נישט מסביר זיין. ווי אויך אז איך ווייס אז דער עושר לייענט מיין אפליקאציע יעדן טאג, האף איך אז איין טאג וועט ער נאך האבן עפעס א פאזיציע מיר צו געבן. איין זאך אבער אויב וועל איך נישט צוריק הערן פון אים, ווייס איך אז מיינע האפענונגען זענען צערינען. פארשטייסטו שוין מיין שמחה מיט די בריוון?

***

ואתחנן אל ד’ בעת ההיא, משה רבינו ווייזט אן פאר אידישע קינדער, אז א אידישע תפילה גייט קיינמאל נישט לאיבוד, די אפליקאציע ווערט געלעזט דורכן מלך מלכי המלכים אליינס, דער מלך פון אלע וועלטן, לייענט אונזערע קליין קעפיגע בקשות, און טראץ וואס מיר זעהן נישט אלס גראד דעם בריוול צוריק קומען, האבן מיר א שטענדיגע קאראספאנדענץ מיט אונזער טאטן אין הימל.

משה רבינו האט מתפלל געווען איבער פינף הונדערט תפילות, אלס וויסנדיג אז ער וועט סוכ”ס נישט אריינגיין קיין ארץ ישראל, אונז צו לערנען די אייביגע הנאה פון מתחנן זיין צום גרויסן טאטן, וואס די הנאה און תענוג פון אט דעם רשות וואס אפי’ מלאכים האבן נישט, אלס צו קאמיוניקירן מיטן בורא כל העולמות אליינס, איז שוין גענוג נישט אראפצולייגן דעם סידור’ל, און זיך משתעשע זיין מיט דעם גרויסן כבוד וואס מיר האבן אלס קינדער פון גרויסן טאטן.

די שלוחים די מלאכים, קוקן מיט וואונדער, וואס גייט דא פאר? מיר בעטן איינמאל, און מער קענען מיר צום מלך נישט רעדן, און אט שלעפן מיר יעדן טאג הויפענעס קאנווערטן פיהל מיט תפילות ותחנונים, און דאס גייט אזוי יעדן טאג עטליכע מאל, און צומאל נאך מער פון דעם. די מכניסי דמעה טראגן און ברענגען, אבער וואונדערן זיך ווי שטארק איז די שייכות און קשר צווישן די פשוט’ע בשר ודם אידעלעך מיטן אלמעכטיגן באשעפער.

לאמיר אויסנוצן אונזער כח און זיך אויסבעטן אלס גוטס.

האט א לעכטיגן שבת